Yazı Boyutu
Retina gözün arka duvarı boyunca uzanır ve göze giren ışığı emerek, onu optik sinir yoluyla beyne gönderilen, görmenize izin veren bir elektrik sinyaline dönüştürmekle sorumludur. Birçok sebep retina dekolmanına neden olabilir; duvar kâğıdının duvardan soyulması gibi retinanın gözün arka duvarından ayrılması gerekir.
Semptomlar (Şikâyetler)
Retina gözün arka duvarından ayrıldığında kan dolaşımından da ayrılır ve artık düzgün çalışamaz. Retina dekolmanının tipik semptomları uçuşmalar, ışık çakmaları ve periferik (merkezi olmayan) görüşte sabit veya görme merkezine doğru ilerleyen gölge veya perde oluşmasıdır. Retina dekolmanı olan bazı hastalarda görmelerindeki herhangi bir değişikliğin farkında olmayabilir. Belirtilerin ciddiyeti çoğunlukla dekolmanın derecesine bağlıdır.
Sebepler
Genel olarak retina dekolmanları ayrılmanın nedeni temel alınarak kategorize edilebilir;
Yırtıklı, traksiyonel veya eksudatif.
• Yırtıklı retina dekolmanları en sık görülen tiptir. Bunlar sıvının retina altına geçmesine ve toplanmasına olanak tanıyan retina içindeki bir delik veya yırtıktan kaynaklanır.
Vitreus jeli yaşlanmanın bir parçası olarak retinadan ayrıldığında veya periferik retinada anormal bir incelme alanı varlığında(Lattice dejenerasyonu olarak bilinir) veya bazende travmadan dolayı retina yırtığı gelişebilir.
• Traksiyonel retina dekolmanları retinanın yüzeyinde oluşan nedbe dokusundan kaynaklanır ve retinayı gözün arka duvarından çeker. Bu tip retina dekolmanı diyabet veya daha farklı durumlardan kaynaklanabilir.
• Eksüdatif retina dekolmanı sıvı kan damarlarından sızdığında ve retinanın altında birikirse oluşur. Bu tür retina dekolmanı çok daha az yaygındır ve anormal derecede iltihaplı veya anormal kan damarlarından sızıntısı olan gözlerde oluşabilir.
Risk Faktörleri
Yırtıklı retina dekolmanı geliştirme risk faktörleri arasında aşağıdakiler bulunmaktadır:
• Lattice dejenerasyonu (perifer retinada veya merkezi retinanın dışındaki alanda incelme)
• Yüksek miyopi
• İlerlemiş yaş
• Ailesel retina yırtığı veya retina dekolmanı hikayesi
• Daha önceden retina dekolmanı geçirme
• Katarakt ameliyatı gibi önceki bir göz ameliyatı
• Travma
Tetkikler
Retina uzmanınız periferik retinayı dikkatlice incelemeyi de içeren ayrıntılı bir göz muayenesi yapacaktır. Bu tedavi edilmesi gereken herhangi bir retinal yırtılmayı görebilmek için, en kenardaki retinayı inceleyebilmek için gözün dışına bir aletle baskıyı da (skleral depresyon) içerebilir.
Retinanın fotoğraflanması bazen dekole retinanın boyutunu belgelemek için yapılır ayrıca retinanın optik koherans tomografi (OCT) taraması sıvının retinanın merkezini (maküla) ayırıp ayırmadığını belirlemek için yararlı olabilir. Retinanın net bir görünümü doğrudan muayene ile elde edilemediğinde gözün ultrasonu yararlı olabilir.
Tedavi ve Gidişat
Tedavinin amacı retinayı gözün arka duvarına yeniden yapıştırmak ve retina dekolmanına neden olan yırtıkları veya delikleri kapatmaktır. Retina dekolmanını onarmak için çeşitli tedaviler kullanılabilir:
1. Scleral buckle-Bu ameliyatta yırtığı kapatmak için göz duvarını retinal yırtıklara doğru itmek için göz duvarının dışına bir silikon bant yerleştirilir. Yırtık etrafında kontrollü bir yara izi yaratmak ve kalıcı olarak kapatmak için dondurucu bir prosedür (Kriyoterapi) ile tedavi edilir. Retinanın altındaki sıvı bazen ameliyat sırasında alınabilir.
2. Vitrektomi-Bu ameliyatta ameliyat mikroskopu kullanılarak gözün beyaz kısmında üç küçük kesi yapılır ve buradan ince aletler ile girilerek göz içindeki vitreus jeli alınır ve retinanın altından sıvı boşaltılır. Cerrah sonra retinal yırtıkları veya delikleri kapatmak için lazer veya kriyoterapi kullanabilir. Daha sonra retinayı yerinde tutmak için göz bir gaz ile doldurulur.
3. Pnömatik retinopeksi - Bu ofis bazlı prosedürde göze bir gaz kabarcığı enjekte edilir ve hastaya gaz kabarcıklarının retinal yırtıkların üzerine gelecek şekilde belirli bir baş pozisyonu verilir. Retinal yırtık prosedür sırasında dondurucu bir prosedür ile veya retina yeniden yatıştırıldıktan sonra lazer ile kapatılır.
4. Lazer cerrahisi - Bazı vakalarda retina dekolmanının yayılmasını önlemek için lazer ile bariyer oluşturulabilir. Bu genellikle küçük dekolmanlar için uygundur.
Dekolmanın özelliklerine göre bir retina uzmanı hangi yaklaşımın en uygun olduğunu belirleyebilir. Genel olarak retina dekolmanı tedavisi retinayı başarıyla yerine koymak için bazen birden fazla prosedür gerekli olsa da 10 vakanın 9'unda başarılı olur.
Görsel sonuçlar her hastanın ameliyat öncesi görme düzeyine ve her hastada farklı olan birçok faktöre bağlıdır. Genel olarak ameliyattan önce retinanın merkezi ayrılmamışsa ameliyat sonrası görme düzeyi dekolman gelişmeden önceki görme düzeyine yakındır. Merkezi retina ameliyattan önce ayrılmışsa başarılı bir şekilde tekrar yatıştırıldığında görme artışı sağlanır ancak yine de bir parça kalıcı görme azalması meydana gelebilir.